Inleiding

 

DE BERGREDE

TE MOGEN VERSTAAN

ALS

DE WEG EN DE WAARHEID EN HET LEVEN

JOHANNES 14:6

C.J.H.THEYS

DE BERGREDE

DEEL III

(vervolg)

HET HUIS OP DE ROTS

VOOR DE LEVENS-OPBOUW VAN DE CHRISTEN.

(Matteüs 7:24-27; Lukas 6:47-49).

"Een iegelijk dan, die deze Mijn woorden hoort en dezelve doet, dien zal Ik vergelijken bij een voorzichtig man, die zijn huis op een steenrots gebouwd heeft; En er is slagregen nedergevallen, en de waterstromen zijn gekomen, en de winden hebben gewaaid, en zijn tegen hetzelve huis aangevallen, en het is niet gevallen, want het was op de steenrots gegrond" (Matteüs 7:24-25).

Wij zijn nu gekomen aan het het slot van de Bergrede van Jezus. Hier hebben wij Zijn woorden over het leven van het individu, indrukwekkende woorden over het bestaan van Zijn Gemeente in de wereld. Telkens weer slaan Jezus' woorden als bliksemschichten in. Te méér in deze passage. "het huis op de rots"...is "het levende huis" van de mens. En de rots van zijn Christelijk geloof is DE ROTS DER EEUWEN!

De mens die zijn "levenshuis" op déze Rots bouwt, wordt een verstandig mens genoemd ("voorzichtig" wil hier zeggen: verstandig).

Ach, ja, hoe kan de mens het dan goed hebben, als hij zo alles om zich heen bekijkt en allen observeert, die hem dagelijks omringen met hun toewijding en hun liefde. Man, vrouw en kinderen.

Een leven, dat zo goedgelovig dacht en denkt, dat het dacht en denkt voor de goede God wel te kunnen bestaan, omdat hij het alles zo goed gedaan heeft en (mogelijk) nòg doet!

Jezus spreekt over bouwen van een huis: op een rots óf op zand. Hij schildert ons dus twee situaties - spreekt over twee mogelijkheden. Nog voordat Hij aan het tweede gedeelte komt, dat van bouwen op zand, spreekt Jezus over slagregens en winden, die beiden dat huis op de rots beuken van alle kanten...Sluiten wij nu onze ogen om ons innerlijk te verdiepen en om ons een en ander béter te kunnen voorstellen.

Als er dan één ding duidelijk is in onze tegenwoordige tijd, dan is het dat wat nù zeker zich afspeelt, waar Jezus het over heeft: slagregens vallen neder, gierende winden waaien rondom tot stormkracht en storten zich op het geloofshuis van de Christen: ja, van deze in het bijzonder. Denken wij nu eens en nog alleen maar aan...de economische wereldcrisis, die wis en zeker nog gaat toenemen ; aan de ongetwijfeld nu reeds zeer moeilijke tijden, die straks (wij geloven binnen afzienbare tijd!) tot stormachtig zullen aangroeien, en waarin niet alles meer kan zoals het nu nòg gaat; aan de tijden van zeer sterke versobering, welke wij tegemoet gaan. hoe angstig begint ons hart te kloppen, want daar is nog véél méér!!

Op zijn beste geeft het ons de gelegenheid onze levenswijze te bezien en drastisch te veranderen; op zijn slechtst zullen wij kankeren, omdat wij er alleen maar "pech" in zullen zien. en een enkeling zal zeggen; ja, inderdaad, zó kon het ook niet langer; zoveel luxe en comfort kan niet eeuwig blijven bestaan.

Die hoog-conjunctuur kan niet volgehouden worden. Dat links en rechts maar weggeven, alsof je zelf tapt uit een onuitputtelijke bron, kan geen voortgang vinden. En dan dat schandalig misbruik maken van wat onze moeder-aarde opbrengt. Nog buiten beschouwing latend, dat zo zonder enig voorbehoud leven voor jezelf, je eigen geluk, je eigen gemakken, enz.

Al met al, roept dit om een oordeel!!!

Maar de crisis zal wereld-omvattend zijn heeft Jezus gezegd in Zijn Profetische Rede in Matteüs 24. Zij omvat dus heel onze tijd met alles war daarin leeft, wat aan het gebeuren is. Het zal wis en zeker een orkaanachtige tijd zijn, omdat alles aan het bewegen is: wat wij destijds geloofden, waar wij zo zeker van waren, wat wij wel geoorloofd en ook verantwoord vonden en vinden...Dingen en zaken waarvan wij vandaag de dag nog zéker zijn, worden ons straks (wellicht morgen al...) uit de handen geslagen.

Wat zullen wij dan verbijsterd staan kijken.

De oudere generatie zal er diep ongelukkig mee zijn, en de jongere zal in verwarring komen, als die het al niet zijn. Je ziet tegenwoordig al zulke rare en vreemde dingen gebeuren. En dan zijn er, die zich blijven uitsloven, omdat zij dan niet meer behoeven te denken. Waar zijn wij nu feitelijk? In wat voor een wereld leven wij nu?

Bouwen,...opbouwen! Wij staan allemaal voor een bepaalde keuze. Wijzèlf moeten kiezen: rots of zand. Wat zal te zijn? Allemaal hebben wij deel aan het wereldgebeuren van ònze tijd. De één weliswaar bewuster dan de ander. Daarvandaan ook die angstige vragen welke er gehoord worden: "hoe moet het nu verder met onze wereld, met onze samenleving, met onze Gemeente, onze geloofsgemeenschap, en met ons eigen bestaan...?

Want de slagregens houden maar niet op, en de winden blijven waaien en nemen zienderogen in kracht toe...Daardoor vinden velen onder ons een excuus, om maar niet te bouwen; ja, om er zelfs maar niet aan te denken noch over te praten. Het is alles toch vergooide tijd en moeite. Maar zij vergeten, dat wij allemaal hiertoe "geroepen" zijn . Dat eigen huisje deugt niet, ons eigen leventje deugt niet, ons eigen bestaan met alles vàn en voor onszelf...Dat alles klopt niet met het plan van God.

Alleen het bouwen zoals Jezus dat bedoelt is de moeite waard, en heeft ook zin en doel. BOUWEN MOETEN WIJ – NIET PRUTSEN! Jezus bedoelt met “bouwen op de rots” een veel zwaarder werk. Wij zijn er heus niet één twee drie mee klaar.

O, neen! Zó snel gaat het niet; integendeel, moeizaam, dat je het soms wel zou willen opgeven. Een héle toer, reken maar! Want alle begint met “horen naar Jezus’ woorden”, dàn gehoor geven èn gehoorzamen”; overgaan tot daden!!

Wij worden gehinderd, wij worden opgehouden...Waardoor?

Door onze eindeloze “ja-maars”, en door nog vele andere dingen en zaken, die ons in beslag nemen. Zó is nu eenmaal het mensenleven; ook het geloofsleven van de Christen kent deze dingen.

En dat is dan nog maar als wij zélf bouwen. Wij bedoelen “privé bouwen”. Hoe moet het dan als wij gezamenlijk moeten bouwen!?! Dan komt er nog veel meer om het hoekje kijken...dan moeten wij eerst beginnen met elkaar te aanvaarden, en...Vergeven! En niet zeggen: ja, maar Piet moet eerst over de brug komen, want hij heeft de meeste schuld...en Marie moet de eerste stap doen, want zij heeft het eerst al die dingen gezegd...Je kunt toch maar niet alles nemen. Anderen doen dat ook niet. Waarom zouden wij dan aan de gang blijven. Het leven is nu een maal een strijd, en een ieder moet voor zichzelf opkomen. Daar zijn al zorgen genoeg. Te veel om je dan nog te gaan bemoeien met andermans problemen. Wat zouden wij trouwens kunnen doen in het leven van anderen?!?

Al die narigheid, als je iets “samen” moet doen. Moeilijk om met z’n allen te beginnen. En tòch zal het moeten. Jezus wil Zijn Gemeente bouwen, en allemaal moeten daaraan meewerken. Niemand kan aan de kant blijven staan; niemand kan lanterfanten. Hij is de Grote Werkgever; bij Hem is geen werkeloosheid, maar daar is ook géén plaats voor de luiaard en de steuntrekker. Parasiteren kan wel in de wereld, maar niet onder de machtige vleugelen van de Heilige Geest!

Samen bouwen,...dat kàn, als wij iets willen prijs geven van onszelf: eigen eer, positie, prestige (om maar enkele dingen te noemen), en ter wille van iets anders, en...anderen. Hier wringt de schoen. Het argument is dan: wij zijn maar mensen. Dàt is nu wat Jezus zegt! En dat zijn nu die dingen waar wij minstens mee hebben te vechten!!

Laten wij dat dan toch in Gods Naam verstaan,...helemaal wakker worden en niet geestelijk blijven doorslapen.

Het kan allemaal, want “Jezus is ons geworden: de kracht en de wijsheid Gods”. Halleluja! Amen. Dit is dan voor degenen, die Zijn Woorden serieus nemen,...als de raad van een goede vriend, het advies van een arts, de wijsheid van iemand die wij volkomen vertrouwen. Dan gebeuren de meest wonderlijke dingen – boven wat wij bidden en/of nog denken. Wij zien het zó: Jezus’ woorden niet aannemen voor “kennisgeving”, maar accepteren als bouwstenen, om daarmede te gaan werken. Waar een wil is, is ook een weg. Gezamenlijk doen, eendrachtelijk werken. Dàn zal Hij, de Overste Leidsman zeer zeker Zijn zegen blijven schenken,...en Zijn Gemeente komt eenmaal klaar. Glorie voor God.

Elke dag samen werken, en niet alleen maar op zondag als wij samen komen voor een samenkomst, voor godsdienstoefening. Zó heeft God, Die het goed gezien heeft, het ons mogelijk gemaakt: leven van zondag tot zondag,...horen van Gods goede voornemens met ons allen.
Alle dagen “mede-arbeiders” zijn van Hem. Dàt is Christen-zijn! En nooit tekort komen aan bouwstenen, omdat Gods Geest zorg draagt, dat die ons op tijd toegereikt worden. Amen.

Maar dan is daar ook nog de klemmende waarschuwing van Jezus: goed wéten wat men doet – net bouwen op zand. Daar zijn dus zeker mensen die “op zand” bouwen instede van op de rots.

Jezus kent zijn mensen.

“En een iegelijk, die deze Mijn woorden hoort en dezelve niet doet, die zal bij een dwazen man vergeleken worden, die zijn huis op het zand gebouwd heeft; En de slagregen is nedergevallen, en de waterstromen zijn gekomen, en de winden hebben gewaaid, en zijn tegen hetzelve huis aangeslagen, en het is gevallen, en zijn val was groot” (Matteüs 7:26-27).

Ze hebben dus “gebouwd”, maar op een verkeerde plaats; zelfs op een verkeerde manier! Het zijn mensen, die wel degelijk iets van het Volle Evangelie gehoord hebben en...Begrepen. Ze léven ook wat en geloven dan ook een beetje; net genoeg om er niet aan mee te doen!! Noch om er wat meet te doen...Christelijke gedachten èn gevoelens zijn dergelijke mensen ook niet vreemd, en ze zullen best wel eens wat doen voor anderen die ze aardig of sympathiek vinden. Ook zullen ze heus wel iets geven voor de een of andere actie, als die hun aanspreekt. Maar dàt is dan ook alles. Daar verandert niets wezenlijks . Zúlke mensen worden aan het Evangelie van Jezus Christus nòch armer nòch rijker…

En in de praktijk van het geloofsleven zien wij het volgende: als het tegenloopt, als er maar een beetje regen valt en af en toe een windvlaag wordt gevoeld, dan zijn ze nergens meer. Voor hen is het geloof “een consumptie-artikel”, net als Coca-Cola en Seven-Up. Voor déze soort mensen geldt (al zeggen ze dat niet): God is alleen maar iets, als Hij iets voor hen is.

Arme zielen, hoe ellendig en geestelijk kortzichtig!

Ach, wij willen die mensen niet veroordelen, maar Jezus doet het!!

Wij zouden het nog wel voor hen willen opnemen, als het moet, maar Jezus neemt zoiets in geen geval!! Jezus verwacht ook van zúlke mensen iets anders. Omdat ze het niet doen zoals Hij het wil, zoals Hij het zegt, is daar die grote val.

Géén kleinigheid in het licht van de eeuwigheid.

Wij hebben hier dan ook niet allen Jezus’ hoogst ernstige waarschuwing, maar òòk Zijn profetisch woord...Dat er omstandigheden des levens zódanig op ons “geestelijk huis” (òns leven) kunnen afstormen dat wij door al die dringende en drukkende levensomstandigheden (lasten – zorgen – ongerechtigheden – gebreken – tekortkomingen) van ons Christelijk geloofsstandpunt kunnen worden weggeslagen...Wij wéten door het Woord van God, dat straks (in beginsel is het nù al merkbaar…) verdrukking en vervolging en nog véél meer in het leven van de “zwak-gelovigen” (dat zijn zij, die compromis tolereren en toelaatbaarheden on zo vele vormen toestaan en toelaten…) de GROTE AFVAL DES GELOOFS zullen bewerkstelligen.

En hiervan is dan sprake, als er eerst geloof geweest is; al is het nog zo klein. Daarom moeten wij oppassen niet te bouwen in eigen kracht. Hoe vaster de inwoning van de Heilige Geest is in ons hart en leven, hoe krachtiger en groter Zijn werkzaamheid. Hierdoor kunnen wij blijven staan in “the struggle for life” – de strijd des levens. Alle lof en dank zij Hem alleen! Amen.

Heel het Evangelie en vooral de Bergrede is één waarschuwing voor de MISopvatting van de wereld, dat wij zouden kunnen vertrouwen op wat groot en sterk is; wat door zijn hardheid en koude ongevoeligheid onvatbaar is voor alle invloeden van buitenaf. En als dan aan het einde Van Zijn Rede Jezus ons leert, dat wij “de vaste burcht van ons geloof” moeten (op)bouwen op een rots, dan moeten wij ons afvragen hoe wij zó rotsvast kunnen bouwen?!

Het enige antwoord is door Zijn gelijkenissen in hun gehéél biddend te lezen en alleen toe te passen in het verband, waarin de gelijkenis wordt gegeven! En dat wij maar niet “oppervlakkig” mogen bouwen op deze Rots, Die Hijzelf is, omdat wij alsdan blijk geven ons niet te storen aan de raadgeving van de Heilige Geest: “een ieder ziet toe hoe hij bouwt!”

In Jezus’ woorden liggen de Geest en de zin opgesloten van de levende Kern daarvan: de eeuwige Waarheid – de onveranderlijke weg – en het eeuwige Leven. Het is daarom, dat Jezus ons steeds weer terug wil voeren tot het meest eenvoudige, omdat Hij wéét hoe moeilijk voor velen juist “dit begin” is. Daar waar gebouwd wordt volgens Zijn scheppend Woord en in de kracht van Zijn Geest, daar kan gerekend worden op Gods onmisbare zegen, waardoor het geweld van slagregen en gierende stormwinden niets zullen vermogen. Een klassiek voorbeeld vinden wij in de (op)bouw van de tempel en de muren van Jeruzalem ten tijde van Nehemia en Ezra.

Daarom “wee de onverstandige”, die zijn huis niet bouwt op het Woord Gods (Jezus is het vleesgeworden Woord – Johannes 1:1, 14)), maar op de grondslagen die hijzelf gelegd heeft, en die als los zand aaneenhangen! Ook “wee de denker” die bouwt op het drijfzand van zijn eigen klein, nietig mensenverstand, en dáármede de raadselen van het leven tracht op te lossen!Want alles wat niet onder de eminente leiding van de Bouwmeester gebouwd wordt, volgen het ons gegeven Voorbeeld van Hem, die Godzelf was “in het vlees”, zal het huis van zijn vindingrijke geleerdheid en eigen plannen, vroeg of laat ineen zien storten, en het materiaal tenslotte verteerd zien worden.
Het is niet mogelijk ons geestelijk huis te bouwen naar eigen ontwerp. Daarom zal de droom van het Christelijk ideaal van de gelovige, die geloofde zonder zich af te vragen of hij wel bouwde dan wel bouwt op de eeuwige Waarheid van Gods feilloos Woord, inéénstorten.

Daarom is de mens onverstandig èn bij voorbaat al veroordeeld, die in plaats van te bouwen op de Levende Rots, zijn huis bouwt op een samenstel van menselijke ongefundeerde leerstellingen en begrippen, van schaduwbeelden, die allang achterhaald zijn door Het Gods-Beeld Zelf: JEZUS CHRISTUS!

God vraagt ons niet te bouwen met een samenraapsel van dode stoffelijke heiligdommen, of van overgeleverde mensen-geschiedenissen uit lang vervolgen tijden, van menselijke systemen, maar met onvergankelijk materiaal: goud, zilver, kostelijke stenen (I Korintiërs 3:12: ”En indien iemand op dit fondament bouwt: goud, zilver, kostelijke stenen, hout, hooi, stoppelen;). Eer wij komen tot het allerlaatste gedeelte van dit 7^e hoofdstuk, willen wij nog het volgende schrijven (het is zoals de Geest tot ons spreekt)…

Bouw niet te hoog! Bouw ook niet in menselijke overmoed, omdat het zo goed gaat, een “hemeltempel” op, waarvan het gewelf niet rust op de vaste steunpilaren: GENADE EN WAARHEID ( geopenbaard in en door het vleesgeworden Woord: JEZUS). Want God bouwt de hemel,...dan zullen wij moeten beginnen met, en altijd weer, te vertrouwen op Gods Woord: “in de hemel, gelijk op de aarde!” Herinneren wij ons dit?!? Bouw daarom géén te hoge verwachtingen op wat wij in ons leven menen te kunnen of te zullen opbouwen. Houd rekening met de terugval tot teleurstelling en vernedering, want die zullen des te groter zijn naarmate wij te hoog (dat is: bóven de genade ons gegeven) trachten te grijpen!

Bouwen wij slechts daarop: dat alleen door God, DE WAARHEID, EN DE WEG, EN HET LEVEN te vinden zijn, omdat HIJ DE BOUWMEESTER IS van het heelal; van onszelf en van alles wat wij zien (Kolossenzen 1:16)…”Want door Hem zijn alle dingen geschapen, die in de hemelen en die op de aarde zijn, die zienlijk en die onzienlijk zijn, hetzij tronen, hetzij heerschappijen, hetzij overheden, hetzij machten; alle dingen zijn door Hem en tot Hem geschapen”.

”Opdat wij mogen wandelen waardiglijk de Here, tot alle behagelijkheid, in alle goede werken vrucht dragende, en wassende in de kennis van God “ (Kolossenzen 1:10).

BESLUIT

GEVOLGEN VAN JEZUS’ LEER.

(Matteüs 7:28 en 29).

“En het is geschied, als Jezus deze woorden geëindigd had, dat de scharen zich ontzetten over Zijn leer; Want Hij leerde hen, als macht hebbende, en niet als de Schriftgeleerden”

(Matteüs 7:28-29)

En zó staat nog steeds de mens, òòk in onze tijd, als hij na vele omzwervingen en afdwalingen Jezus eindelijk gevonden heeft en de zin van Zijn Woord eindelijk tot Hem doorgedrongen is, innerlijk door eerbied en ontzag stil geworden, tegenover Hem, Die zelf DE WEG, en DE WAARHEID, en HET LEVEN is… Stil geworden door de eenvoud van die Waarheid, Die Zich plotseling aan hem openbaart...Oók al kan de weg nog lang zijn, voordat hij van aangezicht tot aangezicht tegenover het Leven zal staan!

Aangegrepen door verbazing en verslagen door ontzetting, dat niet alleen véél, maar àlles nù nòg voor ons àllen geldig en waar is, wat Jezus bijna 2000 jaar geleden tot Zijn discipelen sprak,...en nog steeds tot ieder van ons spreekt, door de Heilige Geest, omdat (willen wij God kunnen verstaan) wij mensen eerst moeten leren te zwijgen, zodat wij des te béter naar zijn stem kunnen luisteren. Verbazing zal zich meester maken van allen, die (wanneer Gods gezegende Geest ons Hem heeft doen begrijpen) mogen ontdekken, dat alles zó eenvoudig en zó vanzelfsprekend blijkt te zijn!

Ja, zó is het! Wat zou daar verder nog over te denken en te praten zijn!?...ZIJN WOORD IS HET EINDE!! Amen. Wat wij wilden weten, heeft Hij ons gezegd; en wij weten, dat alles zó moet zijn en behoort te zijn en behoort te worden in ons; en dat er ook maar één antwoord is: te zwijgen en meteen overgaan, tot de daad! Datgene in praktijk brengen, wat Hij ons als de Waarheid heeft getoond, en ons als onze verantwoordelijkheid heeft doen zien èn begrijpen!...Opdat vaste besluit in ons, is het dat Hij zwijgend wacht...Waartoe nog langer dralen?!?

Laten wij liever Hem bidden:

“Here Jezus! Gij zijt God en niemand meer!

Breekt Gij ons en maakt ons andere, nieuwe vaten Heer!

Dat wij anders gaan denken en anders gaan doen, om gelukkig te worden door een andere stijl van leven!

Zend de Heilige Geest, o Here, dat Hij ons lere, dat Uw Bergrede ons niet is gegeven, om die beginnen te leven op het trottoir, maar in onze huiskamers!

Houd Gij ons trouw Here, daarin, dat wij alles houden in het verband met elkaar, want wij allen zijn verantwoordelijk voor onze naasten en de toekomst van de mensheid!

Houd ons vervuld met Uw Heilige Geest, opdat wij ons daaraan niet zullen onttrekken, want het gaat niet om onszelf, maar om de verheerlijking van Uw onvolprezen Naam!

Halleluja! U allen zij de ere. Amen.”

NA-BESCHOUWING

ZOALS DE GEEST HET ZEGT…

Daar is ook nog een andere verbazing, die ons doet verstommen, nadat Hij tot ons gesproken heeft...Dat is, als wij niet goed hebben gewild en met opzet slechte dingen verborgen hielden in de duistere schuilhoeken van ons zielenleven,...om dan plotseling door Zijn woorden tot béter inzicht gekomen, met ontzetting en angst vervuld te worden bij de gedachte allen al, hoe dicht wij aan de rand van de afgrond hebben gestaan!

Hoe onbegrijpelijk, dwaas en gevaarlijk wij gespeeld hebben met ons hóógste heil: HET KONINKRIJK DER HEMELEN. Hoe het mogelijk was, dat wij zó lang en zó hardnekkig ons verzet hebben tegen het erkennen van de Waarheid in Jezus Christus...Als Zijn Woord (zonder dat Hij Zich tot ons persoonlijk richt of ons beschuldigt) ons aanklaagt door die stem van ons geweten, die Hij toch in ons gezet heeft…
Als Zijn lessen, ons als een vernietigende beschuldiging in de oren klinken en ons zeggen: “Gij zijt zèlf die mens!”

In alles wat Jezus zegt of doet, geeft Hij tegelijkertijd het voorbeeld. Zó moet dan ook aan iedere gelovige,iedere Christen, iedere voorganger, die geroepen is om anderen de kennis der Waarheid en der Wijsheid Gods te leren, voor ogen staan: door Zijn genade en de inwoning van Gods Geest eenmaal zo ver te komen, dat hij niet langer slechts een “Schrift”-geleerde (een met dogma’s, historische feiten, kerkgeschiedenis en Bijbelkennis van typen, schaduwbeelden en symbolen volgeladen vat) zal zijn, maar een leraar, die onder Gods leiding geleerd heeft zèlf te putten uit de Bron van Eeuwig Leven, om zódoende eigen dorst en die van anderen te kunnen lessen.

Alsdan zal hij een leraar zijn, die met het gezag van de Heilige Geest en Zijn overtuigende kracht zal weten te leren,...echt en ongekunsteld. Met het gezag van de Waarheid, die niet slechts tot het oor, maar tot het hart doordringt van iedere geestelijke hongerige en dorstige ziel, van iedere onbevooroordeelde mens, hij zal bekwaam zijn om nieuwe waarheden te verkondigen en oude onwaarheden te ontmaskeren. Prijst God!

Jezus zegt: “Volg Mij! Totdat het einddoel is bereikt!” En wij hebben de belofte: “Vreest niet! IK BEN met u, ALLE DAGEN, tot de voleinding der wereld!”

HIJ IS GETROUW EN NIMMER FALEND. AMEN.

EINDE