Ware vrede

“Vrede is niet alles, maar zonde vrede is alles niets!” Je hoeft niet zelf een oorlog meegemaakt te hebben om te weten dat er best wel iets zit in de uitspraak van de vroegere Bondskanselier Willy Brandt. Al kleine conflicten – meningsverschillen in de familie, ruzie tussen echtgenoten, burenruzie – kunnen je de vreugde aan het leven nemen, zodat alles niets meer waard is.

Als Christenen weten wij dat conflicten en haat het gevolg zijn van de zondeval en de menselijke verdorvenheid. Sinds de val van Adam zijn ze onafscheidelijk verbonden met de geschiedenis en het handelen van de mensen. Toch heeft ieder mens een basaal verlangen naar vrede en gerechtigheid. Of iemand nu gelovig is of niet, de mens weet dat conflicten iets zijn, wat niet zou moeten zijn. Oorlogen zijn menselijk, vrede is Goddelijk. Jakobus zegt ons dat “elke goede gave en elk volmaakt geschenk” van God komt (1:17) – dus ook de vrede en elk verlangen ernaar!

Hoe zou je dat in de wereld vol met egoïsme anders willen verklaren? Maar de Bijbel zegt ons ook dat wij zonder Christus nooit ware vrede kunnen bereiken.

Maat wat is ware vrede? En hoe kan hij gevonden worden in Christus? Daarop geeft Paulus in zijn brief aan de Romeinen drie antwoorden.

1 Ware vrede is vrede met God.

“Wij dan, gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede bij God door onze Heere Jezus Christus” (Romeinen 5:1).

Paulus geeft ons in zijn brief aan de Romeinen de meest uitvoerige verklaring voor de oorzaak van al onze problemen. En wel bestaat zonde niet alleen uit negatieve handelingen die tot conflicten leiden – zoals leugens, onrechtvaardigheid, boosaardigheid, hebzucht, afgunst, moord, ruzie, enz. (zie Romeinen 1:29). Maar aan deze handelingen ligt een veel groter probleem ten grondslag: de afwijzing van God!

Wij voelen dat misschien niet zo, maar niemand staat neutraal ten opzichte van God. Wij zijn allemaal van nature vijandig tegenover God, wij hebben Hem de oorlog verklaard. Daarom ziet God ons ook als vijanden en Zijn toorn rust terecht op ons

(Romeinen 5:10).

Hier staan we voor het grootste probleem van de mensheid: geen atoomgevaar, geen wereldoorlog, maar “de toorn van God die wordt geopenbaard vanuit de hemel over alle goddeloosheid en ongerechtigheid van de mensen” (Romeinen 1:18).

God heeft in Zijn schepping en in de wereldgeschiedenis altijd weer “Zijn onzichtbare Wezen, Zijn eeuwige kracht én Zijn Goddelijkheid” (Romeinen 1:20) gedemonstreerd, doordat Hij vrede en verzoening bracht waar geen mens waagde te hopen. Maar steeds weer hebben mensen Hem afgewezen en Hem niet de dank gegeven die Hij verdient (Romeinen 1:21). Hoe vol waren de kerken tijdens de koude oorlog; hoe veel mensen hebben gebeden voor de val van de Berlijnse muur? En hoe weinig werd God gedankt toen Hij in Zijn oneindige genade had ingegrepen! Het is onmiskenbaar dat we echt een groot probleem hebben!

Maar omdat wij mensen van onszelf noch de middelen noch de wil hebben om ons te verzoenen met God, is Hij Zelf die weg gegaan. In Christus, de Vredevorst, is God in onze gevallen, met conflicten beladen wereld gekomen en heeft ons met Zichzelf verzoend (zie II Korintiërs 5:19).

De vrede met God is een vereiste voor een relatie met God. Wie dus niet alleen verlangt naar vrede in het algemeen, maar naar God Zelf, die zal ware vrede beleven als hij vertrouwt op het verzoeningswerk van Jezus.

De wereld zal ondanks het ingrijpen van God slechts een minimale voorstelling van vrede hebben. Maar diegenen die door het geloof in Christus gerechtvaardigd zijn, kunnen onder alle omstandigheden ware vrede beleven.

2 Ware vrede is vrede in alle situaties

Het is geen toeval dat Paulus in hoofdstuk 5 van Romeinen, eerst de geestelijke zegeningen van het Kruis opneemt om ons dan weer te confronteren met de realiteit van de aardse noden.
Men verwijt het Christelijke geloof vaak dat het alleen maar mensen paait met een happy end zonder iets met deze wereld te maken te hebben. Maar niets is verder van de waarheid verwijderd dan dat.

Wie in Jezus Christus vrede met God gevonden heeft, heeft zo’n grote hoop voor het aardse leven dat zelfs de grootste nood daar niets aan kan veranderen. De vrede van Jezus is niet “zoals de wereld die geeft” (Johannes 14:27).
Zijn vrede is buitengewoon, niet van deze wereld – maar werkzaam in deze wereld. Jezus maakt Zijn volgelingen heel duidelijk dat er zware tijden op hen afkomen als Hij weg is.
De vrede, die wij door Jezus Christus hebben, garandeert ons geen aards leven zonder conflicten. Maar we hoeven ook niet bang te zijn, omdat God met ons is (zie Johannes 16:32-33). Deze waarheid geeft vrede in alle situaties.
Voorbeelden hiervan horen we momenteel uit Oekraïne. Terwijl twee miljoen mensen uit angst voor hun leven het land verlaten hebben, lezen we over pastors die bewust zijn gebleven. Niet om te vechten, maar om te helpen en om de hoop in Christus door te geven, die zelfs onder de ergste omstandigheden vrede schenkt.

De vroege Christenen staan er om bekend dat ze zelfs de ergste vervolging noodlijdenden, gevangenen en zieken hebben verzorgd, vooral ook hen die niet bij de Gemeente hoorden.

Zij horen allemaal bij de “grote wolk van getuigen” die midden in de moeilijkheden een “vreedzame vrucht van gerechtigheid” beleefden, omdat ze op God vertrouwden Die had beloofd: “Ik zal u beslist niet loslaten en Ik zal u beslist niet verlaten”, zodat wij vol goede moed kunnen zeggen: “De Heere is voor mij een Helper en ik zal niet vrezen. Wat zal een mens mij doen?”

(Hebreeën 12:11; 13:5-6).

Dat is vrede die onder de ergste omstandigheden blijft, ware vrede die op iets gegrond is dat nooit vernietigd of weggenomen kan worden: op God Zelf!

Paulus noemt in de Brief aan de Romeinen nog een derde aspect van deze vrede. De ware vrede betreft niet alleen God en ons, maar zoals reeds werd aangestipt, heeft ware vrede ook uitwerkingen op onze relatie met onze medemensen.

3 Ware vrede is vrede met alle mensen

“Leef zo mogelijk, voor zover het van u afhangt, in vrede met alle mensen!” (Romeinen 12:18).
Ik moet toegeven dat ik dit aspect van de vrede persoonlijk het moeilijkste vind. Onder moeilijke omstandigheden op God vertrouwen gaat me tamelijk makkelijk af. Maar wat de omgang met andere mensen betreft, vind ik het best wel moeilijk. De vermaning an Paulus “voor zover het van u afhangt...in vrede met alle mensen” te leven, kan kort en krachtig betekenen: begin geen ruzie en ga niet op ruzie in.

Als Christenen zij wij geroepen om vredestichters te zijn. Mijn probleem is echter dat mensen soms echt uitdagend kunnen zijn. Terwijl het voor mij tamelijk makkelijk is om te vertrouwen op Gods barmhartigheid, is het gedrag van anderen voor mij vaak een reden om mij te ergeren.
Interessant is hier echter dat Paulus in hoofdstuk 12 (van Romeinen) Gods barmhartigheid als basis noemt voor de vreedzame en liefdevolle omgang met anderen. Hoofdstuk 12:1 begint met de conclusie: “Ik roep u er dan toe op door de ontfermingen van God...”

Hij verwijst hier naar Gods ondoorgrondelijke wijsheid en barmhartigheid uit Romeinen 11:33-36. Het bewustzijn van Gods wijsheid en barmhartigheid moet onze reactie op het gedrag van anderen beïnvloeden. Als kinderen van God moeten wij op een buitengewone manier handelen, omdat wij op een buitengewone manier Gods vrede ervaren hebben. Wij moeten kwaad niet met kwaad vergelden (Romeinen 12:17), onszelf niet wreken, (vers 19) en zelfs onze vijanden verzorgen (vers 20); omdat we weten dat God Zijn oneindige wijsheid en goedertierenheid gebruikt voor het welzijn van Zijn kinderen. Het grootste bewijs hiervoor heeft Hij geleverd, doordat Hij Zijn wijsheid en Zijn barmhartigheid gebruikte om het heerlijke verlossingswerk in Christus te volbrengen. Hij heeft in het Evangelie vrede met ons gesloten, daarom zou dit alleen voor vrede in ons moeten zorgen, maar ons ook moeten helpen om met anderen in vrede te leven – voor zover het van ons afhangt.
Grote God, dank U dat U ons hiervoor door Uw Geest de nodige kracht en genade gegeven heeft!

Bron: De Stem in de woestijn. Benjamin Schmidt april 2022